Uitvaarten in tijden met corona: We kozen voor een klein crematorium

Vanwege het rondwarende COVID-19-virus viel de keuze voor de uitvaart van vader bewust op een klein crematorium. ‘We waren uiteindelijk met veertien mensen. Het afscheid voelde warm en intiem. Dat was heel anders geweest in een grote, bijna lege ruimte.’

‘Nog geen half jaar geleden hoorden we dat onze vader ernstig ziek was,’ vertelt dochter Rianne. ‘Hij was 79 en stond nog vol in het sociale leven. Hij was actief in de activiteitencommissie van het seniorencomplex waar hij woonde. Daar organiseerde hij onder andere biljart- en klaverjasmiddagen.’ Vader Hans wilde graag een eenvoudig afscheid. Naarmate het coronavirus oprukte, kwam een scenario in twee gedeeltes ter sprake: een bijeenkomst voor de sociale kring ‘in huis’ en een crematie in kleine kring, zou dat kunnen?

Afgelopen dinsdag overleed Hans in het bijzijn van twee zonen, een schoondochter en drie kleinkinderen. Zijn dochter woont in Turkije en kon niet aanwezig zijn vanwege de vliegbeperkingen in de strijd tegen het oprukkende coronavirus. De laatste zorg werd verleend door een bedrijf in overledenenverzorging. Zij legden Hans in de kist die hij zelf nog had uitgekozen. Overeenkomstig zijn wens bleef hij thuis en kon wie wilde nog afscheid van hem nemen.

De uitvaartbegeleider stelde voor om te kiezen voor een klein crematorium in de buurt. ‘Met een klein gezelschap zit je daar minder verloren dan in een grote aula, hoewel je in een grote ruimte ook met stoelen bij de kist een intieme sfeer kunt scheppen. Toch is het gemis van alle mensen die je er ook graag bij had willen hebben in een kleine ruimte minder sterk voelbaar.’

Inmiddels waren er strenge maatregelen afgekondigd om de verspreiding van COVID-19 tot stilstand te brengen. Daaronder viel ook het stilleggen van horeca-activiteiten als onderdeel van een uitvaart. Ze kozen voor een aanpassing van een opgesplitst afscheid. Op vrijdagmiddag was er gelegenheid voor medebewoners van het appartementencomplex om gespreid over de middag afscheid te nemen in zijn appartement, zodat de bezoekers geen direct contact met elkaar hadden.

Spijtig genoeg voelde een van de zonen zich die vrijdag wat koortsig, met hoofd- en keelpijn. De andere zoon en schoondochter namen de honneurs waar. Er mochten steeds niet meer dan vier mensen in het appartement zijn. De uitvaartbegeleider zag daarop toe. Het was fijn dat wie wilde zo toch persoonlijk afscheid kon nemen. ‘Veel mensen kozen echter voor een afscheid per kaart of brief vanwege een broze gezondheid. Begrijpelijk.’

Afscheid nemen in tijden van sociale distantie voelt tegennatuurlijk. Je eerste instinct is toch steun te zoeken bij elkaar door ook fysiek contact te maken. Maar onze nieuwe nationale leefregels zijn er niet voor niets. Ze waren vastbesloten zich er zo goed mogelijk aan te houden. In de ontvangstkamer van het crematorium zaten alleen degenen die bij elkaar hoorden dicht bijeen. De andere hielden zich aan de eerder in de week voorgeschreven anderhalve meter afstand. Desondanks voelde het afscheid warm en intiem. Muziek en enkele toespraken wisselden elkaar af. De dochter uit Istanbul had haar toespraak ingesproken, zodat ook haar stem te horen was tijdens dit samenzijn. ‘Op deze manier waren we toch een beetje bij elkaar.’

In coronatijd zijn veel mooie initiatieven ontstaan, van erehagen tot het online bijwonen van uitvaarten en herdenkbijeenkomsten. Lees daarover in dit artikel.

De maatregelen om de verspreiding van Covid-19 tegen te gaan kunnen wijzigen. Wij raden u daarom aan om de berichtgeving daarover op onze website te volgen en de adviezen van het RIVM strikt na te leven.