Meer orgaandonaties

In het nieuws konden we onlangs lezen dat er meer orgaandonaties plaatsvinden. Nabestaanden geven vaker toestemming voor orgaandonatie geven sinds de donorwet is ingegaan.

De donorwet ging op 1 juli 2020 in en regelt dat inwoners van Nederland van 18 jaar of ouder in het Donorregister zijn opgenomen. Iedereen kan daar zijn keuze aangeven: “Ja, ik wil donor worden”, “Nee, ik wil geen donor worden”, “Mijn partner of familie beslist na mijn overlijden” of “Ik wijs één persoon aan die beslist na mijn overlijden”. Wie geen keuze doorgeeft, staat automatisch geregistreerd als “geen bezwaar tegen donatie”.

Op 1 februari 2023 had ruim een derde van de volwassenen aangegeven donor te willen worden. Iets minder dan een derde koos voor de optie “ik wil geen donor worden” en ruim één op de tien koos ervoor om iemand anders daarover te laten beslissen. Bijna één op de vier volwassen heeft geen keuze doorgegeven en staat dus geregistreerd als “geen bezwaar”.

De Nederlandse Transplantatie Stichting maakte in januari 2023 bekend dat het aantal orgaan- en weefseldonaties in 2022 weer terug was op het niveau van voor de coronapandemie. Dat komt onder andere doordat innovaties ervoor zorgen dat meer organen per donor geschikt konden worden gemaakt voor transplantatie. Maar ook het aantal mensen dat na hun overlijden een of meerdere organen doneerde, was hoger dan ooit.

Het ligt voor de hand dat er een verband is met de nieuwe donorwet. Maar om dat zeker te weten moeten we wachten op de evaluatie van die wet waarmee het Ministerie van VWS eind 2023 start.

Vast staat dat door de invoering van de donorwet meer mensen hun keuze hebben vastgelegd dan daarvoor. In absolute aantallen is zowel het aantal mensen dat toestemming voor orgaandonatie geeft, als het aantal mensen dat geen toestemming geeft, gestegen. Het aandeel van die laatste groep in het geheel van gemaakte keuzes is ook gestegen.

Dagblad Trouw heeft de cijfers van de Nederlandse Transplantatie Stichting geanalyseerd en suggereert dat niet alleen de groei van het aantal mensen dat expliciet toestemming heeft gegeven voor orgaandonatie van invloed kan zijn op de toename van het aantal orgaandonoren. Ook vermelding in het donorregister als “geen bezwaar” kan een bijdrage hebben geleverd aan de groei.

Voordat een orgaantransplantatie plaats vindt, wordt altijd toestemming gevraagd aan nabestaanden. En die lijken die toestemming sinds de invoering van de nieuwe donorwet vaker te geven. Er is een stijging van 45 procent in 2018-2019 naar 60 procent in 2021-2022. Het Donorregister helpt hen blijkbaar om in lijn met de wens van de overledene te beslissen.

Op Hulp bij Uitvaart kunt u meer lezen over orgaan- en weefseldonatie en de invloed daarvan op de uitvaart.