Frank Post: zieke echtgenote bij uitvaart op een brancard

De uitvaart van een meneer van zesentachtig, overleden aan corona, en zijn doodzieke vrouw die er op het laatste moment op een brancard tóch bij kon zijn, maakte diepe indruk op uitvaartleider Frank Post. Zelf behoren hij en zijn echtgenote tot de risicogroep, dus zijn ze heel voorzichtig.

Ze waren tweeënzestig jaar getrouwd en deden alles samen. Ze kregen allebei corona en belandden samen in het ziekenhuis in Alkmaar. Mevrouw knapte op en werd naar een verzorgingstehuis in Hoorn gebracht om verder te herstellen. Het echtpaar vond het heel erg om gescheiden te worden. Maar de scheiding was niet voor lang, want mevrouw werd weer ernstiger ziek en moest weer terug naar het ziekenhuis. Daar lagen ze weer op dezelfde kamer. Ze waren zo blij dat ze weer samen waren.

Helaas verergerde de situatie van meneer zo dat hij naar de IC moest, maar dat wilde hij niet. Hij wilde op de kamer sterven, in het bijzijn van zijn vrouw. En zo is het gebeurd. Het ziekenhuispersoneel heeft de twee bedden naast elkaar geschoven en de ontvangen ansichtkaarten in de vorm van een groot hart erboven gehangen. Hun vijf kinderen, waarvan de oudste dochter een levertransplantatie had ondergaan en dus heel kwetsbaar was, hebben coronaproof afscheid genomen. De oudste dochter belde na het overlijden een uitvaartondernemer. Die uitvaartleider was Frank Post van Oleahof Uitvaartzorg in Den Helder.

Frank Post werkte ruim dertig jaar bij de marine, die hij noodgedwongen op zijn 53^ste moest verlaten. “Functioneel leeftijdsontslag. Er was geen andere functie meer voor me bij de Marine”. De laatste vijf jaar had hij zieke militairen begeleid en in die functie was hij ook betrokken bij hun uitvaarten. De stap naar Oleahof was voor Frank dan ook een logische. Hij werkt er nu alweer 7,5 jaar. “Net als bij de Marine voelen de collega’s als een tweede familie,” zegt hij. En hij houdt ook van het begeleiden van families. Zelfs in coronatijd.

“We komen nu niet meer bij de mensen thuis, en we verzorgen ook niet thuis. We kunnen in thuissituaties niet de anderhalve meter garanderen, er is immers altijd wel een kind of kleinkind dat dichterbij komt. Thuis opbaren doen we wel, dan brengen we de overledene na de verzorging weer terug.

Uitvaarten regelen we nu meestal op kantoor, in een speciaal daarvoor ingerichte ontvangstkamer. De familie mag tijdens de coronaperiode met maximaal drie personen komen, eventueel andere familieleden kunnen via beeldbellen of telefonisch meepraten. De meeste families komen naar ons, sommige kiezen voor videobellen. Een combinatie komt ook vaak voor: een paar familieleden hier en een paar loggen online in en praten via een scherm mee.”

De uitvaarten van mensen die aan corona zijn overleden regelen de uitvaartleiders van Oleahof sowieso via videobellen. Van tevoren wordt een lijst gemaild met alle vragen en ook het kaarten- en kistenboek. Dan kan de familie al wat voorwerk doen, voor ze de uitvaart via videobellen met een uitvaartleider regelen.

Frank behoort vanwege zijn leeftijd zelf ook tot de risicogroep, net als zijn vrouw. Bovendien is hij hartpatiënt. “Ik ben dus erg voorzichtig. Ik kom privé eigenlijk nergens, en ook op het werk hanteer ik de anderhalve meter, en waar dat niet kan draag ik een mondkapje. Bijna de hele dag, dus”. Maar niet als hij op ruime afstand van de genodigden voor een groep staat, of in zijn eentje voorbereidingen treft in de aula. “Ik zie wel dat ik voorzichtiger ben dan de meeste van mijn collega’s,” zegt Frank. “Ik houd ook op kantoor meestal mijn mondkapje op, zelfs al werken we nu met dusdanige roosters dat er altijd maar een halve bezetting op kantoor is. Mijn echtgenote en ik moeten het gewoon echt niet krijgen”.

In Den Helder valt het gelukkig met de coronabesmettingen erg mee. Bij Oleahof hadden ze tot nu toe tien corona-overledenen. En ze doen er alles aan om een stijging van coronabesmettingen te voorkomen. “We vragen mensen voor binnenkomst om hun handen te ontsmetten, om anderhalve meter afstand te houden, om zoveel mogelijk te blijven zitten en een mondkapje te dragen als ze lopen. Voor de condoleance herhaal ik die boodschap nogmaals. Verder hebben we op de tafeltjes markeringen aangegeven: ‘twee personen’, ‘vier personen’, éen huishouden’”. Meestal is dat afdoende. Maar steeds vaker ook niet. Dat bezoekers van een uitvaart het lastiger gaan vinden om zich aan de beperkingen te houden, merkt Frank Post zeker.

Als Frank ziet dat de gasten zich niet aan de anderhalve meter houden, en vooral als ze die niet houden van het bedienend personeel, wordt er alleen nog aan de bar bediend. “Vaak loop ik nog een keer door de zaal om de gasten op de coronamaatregelen te wijzen,” zegt Frank. “Ieder is verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag. Ik ben geen handhaver.”

In Oleahof is de aula ruim. De koffiekamer bepaalt het toegestane maximum aantal gasten: honderd. “We zien dat er bij veel families in deze tijd maximaal zeventig mensen komen. Iedereen is voorzichtig.”

De uitvaart van de meneer van 86, die aan corona overleed, viel in de twee weken ‘verzwaring van de gedeeltelijke lockdown’, toen er maximaal dertig mensen bij een uitvaart aanwezig mochten zijn. Met kinderen, klein- en achterkleinkinderen kwam deze familie al aardig in de buurt van die dertig.

“Ze vonden het natuurlijk heel erg dat mevrouw niet bij de uitvaart van haar man kon zijn”, vertelt Frank. “We hadden geregeld dat ze via livestream de uitvaart in het ziekenhuis kon meebeleven, een kleinkind zou bij haar zijn. Maar de dag vóór de uitvaart kwam er positief bericht uit het ziekenhuis. Het ging ietsje beter met mevrouw en ze was twee keer negatief getest. Zo fijn! Met een wensambulance kon ze toen toch bij de uitvaart van haar man zijn. Er kwamen twee verpleegkundigen mee en op een brancard kon ze nog afscheid van hem nemen en de dienst meemaken”.

Die uitvaart was heel aangrijpend, vertelt Frank, die zich vooral het moment van aankomst bij het uitvaartcentrum herinnert, toen alle kinderen, klein- en achterkleinkinderen buiten stonden en hun moeder en oma zagen arriveren in de ambulance. “Samen met haar zoon is ze naar binnen gereden en ze heeft vanaf de brancard haar man nog kunnen aanraken. Dat was een heel ontroerend moment. De dienst heeft ze ook meegemaakt, zittend op de brancard”.

Foto’s Saskia Aukema

In coronatijd zijn veel mooie initiatieven ontstaan, van erehagen tot het online bijwonen van uitvaarten en herdenkbijeenkomsten. Lees daarover in dit artikel.