Een erfenis aanvaarden of verwerpen

Een erfenis bestaat uit de bezittingen en schulden van de overledene. Als de waarde van de schulden groter is dan die van de bezittingen, kan het verstandig zijn de erfenis niet te aanvaarden, maar te verwerpen.

Na een overlijden kunnen schuldeisers 3 maanden lang niet van erfgenamen eisen om schulden te betalen. Erfgenamen kunnen in die periode bepalen of zij de erfenis aanvaarden of niet. Zolang u uw keuze niet heeft bepaald, mag u geen geld of spullen aan de erfenis onttrekken. Dat geldt ook voor zaken die geen geldelijke waarde hebben. Doet u dat wel, dan wordt dat beschouwd als dat u de erfenis – inclusief eventuele schulden – hebt aanvaard. 

Erfgenamen kunnen een nalatenschap zuiver of beneficiair aanvaarden, of verwerpen.

Als erfgenamen een erfenis zuiver aanvaarden, erven zij alle bezittingen en alle schulden van de overledene. Als de schulden groter zijn dan de waarde van de bezittingen, moeten de erfgenamen de schulden uit hun eigen vermogen betalen. 

Erfgenamen kunnen een verklaring van zuivere aanvaarding afleggen bij de griffie van de rechtbank, maar dat hoeft niet: als erfgenamen goederen of middelen onttrekken aan de erfenis (bijvoorbeeld door goederen te verkopen), hebben zij de erfenis zuiver aanvaard. Erfgenamen kunnen er dan niet meer kiezen voor beneficiaire aanvaarding of verwerping.

Door het regelen van de uitvaart worden eventuele schuldeisers niet benadeeld. Met andere woorden: het regelen van de uitvaart betekent niet dat men de erfenis aanvaardt. Wel kan het zo zijn dat de opdrachtgever van de uitvaart de kosten van de uitvaart niet kan verhalen op de erfenis, als die negatief is.

De Wet bescherming erfgenamen tegen schulden maakt een uitzondering voor gevallen waarin erfgenamen na zuivere aanvaarding worden geconfronteerd met een onverwachte schuld. Van een onverwachte schuld is sprake als bij het accepteren van de erfenis de schuld niet bekend was; ook na het uitzoeken van de administratie en het bekijken van de goederen van de overledene, konden de erfgenamen niet op de hoogte zijn van de schuld.

In geval van een onverwachte schuld kunnen erfgenamen de kantonrechter vragen om de erfenis alsnog beneficiair te mogen aanvaarden, zodat zij de onverwachte schuld niet uit eigen vermogen hoeven te betalen. Is de erfenis al afgewikkeld en verdeeld, dan kunnen erfgenamen de kantonrechter vragen om een ontheffing van de verplichting tot het betalen van de schuld. Het verzoek om beneficiaire aanvaarding of ontheffing moet binnen drie maanden na de ontdekking van de onverwachte schuld bij de kantonrechter worden ingediend.

Als de erfgenamen de erfenis beneficiair aanvaarden (aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving) zijn zij niet aansprakelijk voor schulden in de erfenis. De erfenis (bezittingen en schulden) wordt beschreven en eventuele schulden worden voldaan. De erfgenamen erven alleen een eventueel positief saldo. Is er een negatief saldo, dan erven zijn niets

Minderjarigen moeten een erfenis altijd beneficiair aanvaarden.

In geval van beneficiair aanvaarden moeten erfgenamen een verklaring afleggen bij de rechtbank.

Wordt een erfenis geweigerd dan zijn de erfgenamen niet verantwoordelijk voor en betrokken bij de afwikkeling ervan. Zij ontvangen niets uit de erfenis en zijn niet verantwoordelijk voor schulden.

In geval van verwerpen moeten de erfgenamen een verklaring afleggen bij de rechtbank. .