Checklist: Wat te regelen na de uitvaart

Als directe nabestaande vragen veel praktische zaken om uw aandacht. Sommige moeten kort na de uitvaart geregeld worden, andere hebben minder haast. Deze checklist voor wat te regelen na de uitvaart helpt u om overzicht te houden.

Voor een aantal formaliteiten heeft u een uittreksel van de akte van overlijden nodig. Dit kunt u (digitaal) opvragen bij de afdeling Burgerzaken van de gemeente waarin het overlijden plaatsvond.

De Rijksoverheid heeft een stappenplan opgesteld. Daarmee maakt u een gemakkelijke checklist voor wat u met de overheid moet regelen na de uitvaart van als uw partner, ouder of kind. En bij welke instantie u moet zijn.

Een onderwerp dat u na de uitvaart snel wilt regelen en dat daarom bovenaan deze checklist staat, is het inkomen van de partner en eventuele kinderen van de overledene. Op welke inkomsten zij recht hebben, hangt voor een belangrijk deel af van welke inkomsten de overledene had.

Daarnaast hangt het van de situatie van de achterblijvers af of zij recht hebben op wezen- of partnerpensioen, nabestaandenpensioen uit de Algemene Nabestaandenwet (ANW) of een andere al dan niet eenmalige uitkering.

Enkele maanden na het overlijden doen nabestaanden – via een F-biljet – de laatste aangifte inkomstenbelasting voor de overledene. Wie een groot geldbedrag erft, moet daarnaast aangifte voor de erfbelasting doen.

Na overlijden loopt een eventuele hypotheek door. Deze en andere woonlasten komen dan op naam van de erfgenamen. In de eerste plaats van de partner als de hypotheek ook op diens naam staat.

De opdrachtgever – de voor de uitvaart verantwoordelijke nabestaande – ontvangt de rekening voor de uitvaart. De kosten van de uitvaart behoren tot de erfenis van de overledene als zogenaamde ‘preferente schulden’. Dit betekent dat de factuur uit de erfenis betaald mag worden voordat eventuele andere schuldeisers aanspraak kunnen maken.

Vergelijk de factuur met de ontvangen begroting en bespreek eventuele onduidelijkheden direct met uw uitvaartverzorger. Bent u ontevreden over de kosten en komt u er met uw uitvaartverzorger niet uit, dan kunt u een klacht voorleggen aan de Ombudsman Uitvaartwezen. Deze biedt gratis rechtshulp aan klanten van bij het Keurmerk Uitvaartzorg aangesloten ondernemingen.

Als voor de uitvaart onduidelijk is of de overledene een uitvaartverzekering heeft, kan dit, bijvoorbeeld via de zoekservice van het Verbond van Verzekeraars, achteraf alsnog worden vastgesteld. Tot vijf jaar na de uitvaart kunt u de kosten van de begrafenis of crematie nog verhalen op een uitvaartverzekering, als die er is.

Als iemand overlijdt laat diegene niet alleen spullen en geld en/of schulden na, maar bijna altijd ook digitale bezittingen: foto’s en bestanden in de cloud, email- en social media-accounts, bitcoins, etc. Als de overledene niets geregeld had, kan het voor nabestaanden lastig zijn om daar toegang toe te krijgen. Zorg in ieder geval dat u het (mobiele) telefoonabonnement van de overledene niet opzegt totdat u er zeker van bent dat u de digitale erfenis heeft afgehandeld: als de overledene u zijn wachtwoorden heeft achtergelaten, is vrijwel altijd verificatie via de telefoon nodig.

Het kentekenbewijs van de auto van de overledene moet binnen 5 weken overgeschreven worden op naam van een erfgenaam, of bij verkoop op naam van een nieuwe eigenaar. Dit kan online of bij een kentekenloket.

Overschrijven kan pas als de erfenis is geregeld. Als de erfgenamen de erfenis verwerpen of onder voorwaarden (beneficiair) aanvaarden, mag de auto namelijk niet op hun naam overgeschreven worden.

De meeste begraafplaatsen stellen eisen aan een grafmonument en op natuurbegraafplaatsen is vaak helemaal geen grafmonument mogelijk. Informeer goed wat de mogelijkheden zijn op de betreffende begraafplaats voordat u onnodige kosten maakt.

Het maken en plaatsen van een grafsteen of -monument heeft meestal geen haast. Vaak is het zelfs beter om te wachten met het plaatsen van de grafsteen totdat de grond na de begrafenis goed is ingeklonken. Het monument verzakt dan niet zo snel.

Grafmonumenten worden meestal van steen gemaakt, maar dat hoeft niet. Het recyclen van een bestaande grafsteen is een mooie manier om een miljoenen jaren oude grondstof opnieuw te gebruiken in een nieuw ontwerp.

De as van de overledene kan worden bewaard of verstrooid. Bewaren kan onder meer thuis, in een urnenmuur, op een graf van een familielid, of verwerkt in een sieraad. Verstrooien kan op een daarvoor bestemde plek bij een crematorium of op het nationaal verstrooi-terrein bij Arnhem. Uitstrooien op zee kan vanuit een boot of vliegtuig, of op een zelfgekozen plaats indien daar vanuit de gemeente, de grondeigenaar en het waterbeheer geen bezwaar tegen is.

De opdrachtgever – de voor de uitvaart verantwoordelijke nabestaande – heeft in principe een maand de tijd om te bepalen wat er met de crematie-as moet gebeuren. Als het dan nog niet gelukt is om een keuze te maken, bewaart het crematoria de as nog wat langer.