Checklist: Uitvaartwensen vastleggen

De checklist uitvaartwensen vastleggen helpt u om stil te staan bij uw eigen uitvaart. Nu alvast even stilstaan bij uw eigen uitvaart en uw wensen vastleggen, geeft rust en voorkomt onzekerheid bij uw nabestaanden.

Ideeën hebben over hoe uw eigen uitvaart eruit moet gaan zien, is één ding. Wensen duidelijk vastleggen en zorgen dat ze bekend zijn op het moment dat u overlijdt, een ander. Daarom vindt u in deze checklist een aantal punten die belangrijk zijn om bij stil te staan als u uw uitvaartwensen wilt vastleggen.

De meeste uitvaarten verlopen ongeveer gelijk. Er is een herdenkingsdienst bij het crematorium of de begraafplaats, of in een kerk, moskee, synagoge, etc. De kist wordt vooraan in de ruimte geplaatst, met bloemen en eventueel een foto van de overledene. Familieleden en vrienden delen herinneringen en er is muziek waar de overledene van hield. Na afloop begeleiden de aanwezigen de kist naar het graf, of vindt de crematie plaats. Dan krijgen de genodigden de gelegenheid om de naaste familie te condoleren, waarbij meestal iets te eten en te drinken wordt geserveerd.

Om uw uitvaartwensen te kunnen vastleggen, moet u eerst een goed beeld hebben van de mogelijkheden bij een uitvaart; daarom is dit het eerste punt van deze checklist.

Om een idee krijgen van wat er mogelijk is, kunt u anderen vragen naar hun ervaringen. Was u als belangstellende bij een uitvaart aanwezig, dan kunt u de nabestaanden na verloop van tijd vragen hoe zij de uitvaart hebben ervaren, welke keuze zij hebben gemaakt en wat zij eventueel anders zouden doen. Ook kunt u natuurlijk op internet of YouTube zoeken naar inspirerende voorbeelden. Uitvaartverzorgers maken veel verschillende soorten uitvaarten mee en weten precies wat er wel en niet mogelijk is. Schroom dus niet om contact op te nemen met een uitvaartbedrijf en te bespreken of uw wensen haalbaar zijn!

Klik hieronder voor informatie over de volgende onderwerpen:

Wilt u begraven worden, of overweegt u dat? Dan vindt u via onderstaande links naar belangrijke informatie om rekening mee te houden.

De kosten voor een begrafenis of crematie kunnen sterk variëren. Op verschillende websites kunt u een kostenvoorbeeld bekijken of een berekening maken. Veel hangt daarbij af van de keuzes die u maakt. Belangrijk is dan te weten wat wettelijk verplicht is – en wat niet.

Iedereen moet zoveel mogelijk de kosten van zijn eigen uitvaart betalen. Lukt dat niet, dan kan het zo zijn dat nabestaanden die kosten moeten betalen. Om te voorkomen dat uw nabestaanden voor onverwachte kosten komen te staan, kan het verstandig zijn om een uitvaartverzekering af te sluiten. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer u niet over voldoende geld beschikt om de uitvaartkosten uit te voldoen, of wanneer nabestaanden niet direct bij dat geld kunnen komen.

Heeft u een uitvaartverzekering? Ga dan aan de hand van de polisvoorwaarden na wat er precies verzekerd is en wat de voorwaarden zijn. Neem contact op met de verzekeraar als u daarover vragen heeft.

Formeel komen de kosten voor de uitvaart in de nalatenschap van de overledene. De opdrachtgever kan de kosten voor een uitvaart daarom verhalen op de erfenis. Ook als er een uitvaartverzekering is afgesloten, worden eventuele resterende kosten betaald uit de erfenis. De opdrachtgever is ervoor verantwoordelijk dat de factuur wordt betaald: van de uitvaartondernemer, de begraafplaats of het crematorium en andere bijkomende kosten. Hij kan de erfgenamen dus vragen om deze kosten aan hem te vergoeden.

In sommige gevallen regelt de gemeente de uitvaart. Als deze geen familie meer heeft, of als niemand het initiatief neemt om een uitvaart te regelen, gebeurt dat door de gemeente waarin het lichaam zich op dat moment bevindt. De gemeente kan de uitvaartkosten verhalen op een eventuele erfenis. Is er geen erfenis om de kosten uit te betalen, kan de gemeente de rekening doorsturen naar de ouders en kinderen van de overledene. Dat zijn de naasten met een zogenaamde onderhoudsplicht ten aanzien van de overledene. Zij moeten de uitvaartkosten aan de gemeente vergoeden, ook als er geen contact (meer) met de overledene was.

De eenvoudigste juridisch veilige manier om uw uitvaartwensen vast te leggen is in een handgeschreven, gedateerde en ondertekende brief: een uitvaartcodicil. U kunt hierin beschrijven hoe u uw uitvaart voor u ziet, maar bijvoorbeeld ook aan wie u welke persoonlijke eigendommen wilt nalaten. Geld en waardevolle eigendommen (zoals uw huis of auto) kunnen niet in een codicil worden opgenomen, dat kan alleen in een testament. U heeft voor een codicil geen notaris nodig. Zorg er wel voor dat mensen die u vertrouwt weten waar u het codicil opbergt.

In een codicil kunt u ook aangeven wat er met uw digitale nalatenschap moet gebeuren. Welke websites moeten vervallen en wie geeft u toegang tot uw computer, tablet en mobiele telefoon? Voeg daarbij een lijst met wachtwoorden en houd deze up to date.

U kunt uw uitvaartwensen ook bespreken met de uitvaartondernemer van uw keuze. Hij legt uw wensen vast in zijn administratie, waar u en uw nabestaanden via een eigen inlog toegang toe hebben.

De wet bepaalt hoe uw erfenis verdeeld wordt. Wilt u van die wettelijke afspraken afwijken, heeft u een testament nodig. Daarin kunt u bijvoorbeeld vastleggen wie bepaalde goederen erft, dat de erfenis voor bepaalde erfgenamen beheerd wordt of een voogd aanwijzen voor uw kinderen. Ook kunt u in een testament een executeur aanwijzen.

Het laatste punt van deze checklist over het vastleggen van uitvaartwensen is misschien wel een van de belangrijkste: zorg dat uw nabestaanden op de hoogte zijn van uw wensen.

U bespaart familieleden veel onnodige stress door van tevoren te noteren wat u wilt. Is het uw wens dat alle nabestaanden samen afscheid nemen, of liever niet? Wie wordt de rechthebbende van uw graf of gaat beschikken over de crematie-as? Deze en meer kwesties kunnen in de emotionele tijd rond een overlijden tot hoog oplopende discussies leiden. Voorkom dit door uw wensen kenbaar te maken.

Bewaar uw uitvaartwensen op een plek waar nabestaanden deze gemakkelijk kunnen vinden. Daar kunt u dan ook een kopie van uw eventuele testament en polis van uw uitvaartverzekering of -deposito bewaren. Vertel nabestaanden hoe u uw wensen heeft genoteerd en waar zij deze kunnen vinden. Neem deze eventueel met hen door: dat geeft hen de gelegenheid om verduidelijking te vragen.