Tips voor het livestreamen van de uitvaart

Veel families geven aan dat uitvaarten in kleine kring – bestaande uit directe familie en goede vrienden - het afscheid persoonlijker maken. Kleinkinderen vinden het vaak gemakkelijker om in een klein vertrouwd gezelschap iets te zeggen of te doen, dan voor een kerk of zaal met veel onbekenden. Bij een intieme uitvaart kunt u met een kleine groep rond de kist zitten en zeggen wat in u opkomt, in plaats van een tot in de puntjes gepland programma af te werken. Na afloop hoeft u niet urenlang handen te schudden van mensen van wie u later niet eens meer weet dat ze er waren.

Ook voor kwetsbare ouderen zijn er voordelen. Voor hen kan het moeilijk zijn om naar een uitvaart te gaan, zeker als die ver weg is. De uitvaart volgen op een scherm (tv, tablet, laptop of telefoon) is dan vaak een goede tweede keus. Dat geldt ook voor mensen die ver weg wonen, of om andere redenen (werk, ziekte, vakantie) niet fysiek kunnen komen, maar de uitvaart wel online kunnen meebeleven, of later terugkijken. 

Als een uitvaart gestreamed wordt, is later terugkijken ook mogelijk. In de meeste gevallen is de uitvaart dan (gedurende een bepaalde periode) nog terug te zien en krijgt de familie een opname. U kunt dus mensen vragen om de opname van de uitvaart of een deel daarvan met u terug te kijken.

Onderzoek

In een onderzoek van branchevereniging BGNU, Funeraire Academie en Brancheblad Uitvaartzorg, gaf maar liefs 13,3 procent van de respondenten aan een online bijgewoonde uitvaart intenser te hebben beleefd dan als ze er fysiek bij aanwezig zouden zijn geweest. Voor 33,3 procent maakte het niet uit, 30 procent vond de beleving minder intens: zij werden bijvoorbeeld afgeleid door wat er om hen heen gebeurde.

---

Voordelen van livestream

• Wie niet naar een uitvaart kan komen, kan deze op afstand en/of later mee beleven.
• De uitvaart kan in een intieme, informele setting plaatsvinden, terwijl de kring mensen van wat verder weg tóch de uitvaart kan meebeleven.
• Bij interactieve livestreaming kunnen nabestaanden via een onlineverbinding hun verhaal doen, of via een chat hun medeleven tonen. Voor mensen die in het buitenland verblijven of door ziekte niet aanwezig kunnen zijn, kan dit een prima oplossing zijn.
• De uitvaart kan later worden teruggekeken, alleen of met mensen die er niet bij konden zijn. Veel nabestaanden ervaren dat als troostend; het helpt hen om in de eerste periode na een overlijden hun verhaal te kunnen vertellen.
• De periode van afscheid nemen kunt u opknippen in gedeelten, waardoor u als direct nabestaande een langere periode van steun ervaart.

Nadelen van livestream

• Het kan vervelend voelen als je weet dat er op afstand mensen ’meegluren’, die u niet kunt zien. Wilt u dat?
• Voor veel mensen voelt online mee kijken als minder ‘echt’ dan zelf bij de uitvaart aanwezig zijn. Livestreaming is voor hen tweede keus (uit onze peiling bleek dat driekwart altijd de voorkeur geeft aan fysieke aanwezigheid).
• De techniek is nog relatief nieuw, de beeld-/geluidkwaliteit kan soms te wensen over laten en er kúnnen storingen optreden.
• Niet alle beoogde uitvaartgasten zijn even digitaal vaardig; dit kan stress veroorzaken, al is dit deels te ondervangen door ondersteuning te regelen.

---

10 tips als je een uitvaart organiseert met livestream

• Maak samen een zorgvuldige afweging van de voor- en nadelen in uw situatie. Bedenk goed voor wie de livestream bedoeld is en laat dat ook weten aan de mensen die u uitnodigt (bijvoorbeeld via de rouwbrief). Uw uitvaartverzorger kan daarbij helpen.
• Bepaal wat u deelt via livestream, en wat niet. Zorg bijvoorbeeld dat de gasten niet frontaal in beeld komen bij hun laatste groet. Wanneer begint en eindigt de livestream? Stopt die voor of na de laatste groet? Beleven de onlinegasten een eventuele ceremonie aan het graf wel of niet mee?
• Verwelkom ook de online bezoekers, en sluit ook voor hen de bijeenkomst netjes af voordat de livesteam eindigt.
• Vraag bij uw uitvaartverzorger na hoe de kwaliteit is van de opnamefaciliteiten van de uitvaartlocatie (als die er zijn). Overweeg of livestreaming via een vaste opstelling voldoende is, of dat u wilt werken met een mobiele camera, of meerdere camera’s.
• Kunnen bepaalde sprekers niet bij de uitvaart zijn, bijvoorbeeld omdat ze in het buitenland verblijven? Overweeg dan interactieve livestream. Uw uitvaartverzorger kan vertellen wat de mogelijkheden zijn op de locaties die u op het oog heeft.
• Bedenk of u ook nog foto’s wilt. Daar kijk je anders naar, dan naar een film.
• Check de belichting en de geluidskwaliteit: voor mensen die online meekijken is het nóg belangrijker dat wat gezegd wordt, verstaanbaar is.
• Maak inloggen gemakkelijk en vermijd ‘rare codes’ op de rouwkaart.
• Spreek goed af waar, hoe lang en door wie de uitvaart terug te kijken is. Een openbaar kanaal als Youtube kán een keuze zijn, maar u kunt ook kiezen om alleen enkele mensen gericht een link te sturen.
• Maak een kostenafweging tussen de eventuele extra kosten voor livestream. Misschien heeft u wel minder kosten aan de catering van de condoleance. Uw uitvaartverzorger kan dit voor u uitzoeken.

7 tips om online mee te kijken

• Regel digitale ondersteuning als dat nodig is.
• Regel eventueel ook mentale ondersteuning: vraag bijvoorbeeld iemand mee te kijken.
• Kijk eventueel later in plaats van live mee te kijken.
• Creëer een passende setting: zet bijvoorbeeld de rouwkaart neer, of steek een kaarsje aan en zorg dat u niet gestoord wordt (telefoon op stil).
• Log op tijd in. Dat is niet alleen praktisch – u komt er dan op tijd achter of uw internetverbinding het goed doet – maar u heeft ook even tijd om van uw alledaagse beslommeringen los te komen.
• Zorg dat u de uitvaart voor uzelf goed afrondt. Schrijf bijvoorbeeld na afloop een (fysiek of digitaal) kaartje met een herinnering aan de overledene voor de nabestaanden. En neem even tijd voor uzelf; uw mentale terugreis na de uitvaart.
• Ga binnenkort eens langs om herinneringen aan de overledene te delen.